هشدار ایمنی در مورد استفاده از سیم‌های ساختمانی
افزایش بی‌سابقه قیمت مس، بسیاری از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان سیم و کابل را به فکر جایگزینی آلومینیوم به جای مس انداخته است. این جایگزینی در سیستم‌های انتقال و توزیع نیروی برق انتخاب مناسبی است ولی در مصارف عمومی و سیم کشی‌های داخلی، بویژه در هادی‌های افشان و مقاطع کوچک دارای اشکالات فنی است.
اخیراً مشاهده شده که برخی از سازندگان، سیم‌های آلومینیوم با پوشش مس را در سیم‌کشی ساختمانها مورد تبلیغ قرار داده و تولید سیم‌های مذکور به صورت انبوه آغاز شده است ولی دلایل زیر استفاده از آنها در سیم و کابل‌های ساختمانی را ممنوع می‌نماید:
1- غیر مجاز بودن هادی‌های آلومینیومی مطابق با استاندارد ملی ISIRI 1926 , ISIRI 607
2- براساس استانداردهای هادی‌های سیم و کابل به شماره ISIRI3084 , ISIRI60228 هادی‌های آلومینیومی فقط برای کلاس 1و2 (غیرافشان) آن هم سطح مقطع 10 به بالا مجاز می‌باشد.
3- هادی‌های آلومینیمی غیر افشان تنها در کابل‌های قدرت سنگین از ولتاژ Kv0.6/1 به بالا مجاز است.
4- در مبحث سیزدهم مقررات ملی ساختمان سازمان نظام مهندسی سیم و کابل‌های مورد استفاده در ساختمانها باید دارای هادی مسی باشند.
آلومینیوم به دلیل داشتن مقاومت الکتریکی بالا، احتمال خوردگی و مجاورت سایر فلزات، اکسیده شدن آن، بالا بودن ضریب انبساط خطی، احتمال خارج شدن آن از محل اتصال در نتیجه تغییرات دما، استفاده عمده از این نوع هادی را با مشکل مواجه کرده است.
براساس گزارش کمیسیون ایمنی محصولات مشتریان آمریکا، در سالهای بین 1965 و 1972 به علت کمبود مس از فلز آلومینیوم در سیم کشی منازل استفاده شد که بعدها اتفاقات ناخوشایندی به وقوع پیوست:
- کشده شدن 2 نفر در سال 1974 در آتش‌سوزی منزل
- آتش‌سوزی در شام باشگاه بورلی هیلز کنتاکی
- مرگ یک خانواده 5 نفری شامل 3 کودک در سال 2001 در نیوجرسی
که همگی به علت سیم‌کشی آلومینیومی بودند.
مشکلات فلز آلومینوم در اتصالات را می‌توان ناشی از عوامل زیر دانست:
1- ضریب انبساط خطی آلومینویم بیشتر از مس است، و طول آن در مواقعی که جریان از آن می گذرد بیشتر می‌شود. این عامل می تواند به شل شدن در اتصالات کمک کند.
2- فلزات در فضای اکسیژن اکسیده می‌شوند. اکسید مس به مانند یک هادی عمل می‌کند، در حالی که اکسید آلومینیوم در برابر عبور جریان، مقاومت الکتریکی زیادی دارد.
3- با گذشت زمان شل شدن سیم‌ها بیشتر شده و اکسید شدن سیم نیز افزایش پیدا می‌کند که این روند با سرعت ادامه پیدا می‌کند و در نهایت باعث ایجاد حرارت و جرقه‌های متوالی می‌شود.
در اینجا برخی از علایمی که در منازل دارای سیم‌کشی آلومینیومی ظاهر می‌شود، اشاره می‌گردد:
1- سوسو شدن نور چراغ
2- صدا یا تصویر غیر عادی در رادیو و تلویزیون
3- کاهش اندازه تصویر تلویزیون
4- قوس یا جرقه در کلیدها
5- گرم شدن صفحات کلیدها
6- عمل کردن بدون دلیل رله حرارتی
7- انتشار بوی دود از کلید و پریزها
